Thép dùng trong đóng tàu: Đặc điểm, tiêu chuẩn và ứng dụng

Qúy khách hàng lưu ý: Stavian Industrial Metal chỉ áp dụng mức chiết khấu cho các đơn hàng lớn: thép từ 200 tấn, nhôm từ 100 tấn, đồng và kẽm từ 50 tấn trở lên.

Ngành đóng tàu là một trong những lĩnh vực đòi hỏi vật liệu có độ bền cao, khả năng chống ăn mòn và chịu được môi trường biển khắc nghiệt. Trong đó, thép dùng trong đóng tàu đóng vai trò then chốt, quyết định đến chất lượng, tuổi thọ và độ an toàn của các công trình tàu biển. Với đặc tính chịu lực tốt, dễ gia công và tiết kiệm chi phí, loại thép này được lựa chọn làm vật liệu chính cho các bộ phận quan trọng như thân tàu, sàn tàu và các kết cấu chịu lực khác. Tùy vào từng loại tàu và điều kiện khai thác, việc lựa chọn đúng chủng loại thép phù hợp sẽ giúp tối ưu hiệu quả vận hành, hạn chế chi phí bảo trì và đảm bảo an toàn hàng hải trong suốt vòng đời sử dụng.

Vai trò của thép dùng trong đóng tàu đối với ngành công nghiệp hàng hải

Thép dùng trong đóng tàu là vật liệu không thể thay thế trong ngành công nghiệp hàng hải hiện đại nhờ vào khả năng đáp ứng các yêu cầu khắt khe về cơ lý tính và độ bền. Trong điều kiện làm việc thường xuyên tiếp xúc với nước biển, sóng gió và tác động cơ học mạnh, các loại tàu thủy đòi hỏi vật liệu kết cấu phải chịu được tải trọng lớn, có độ bền kéo cao và khả năng chống ăn mòn hiệu quả.

  • Thép là vật liệu chính tạo nên phần thân và khung tàu, giúp đảm bảo tính ổn định và an toàn trong quá trình vận hành.

  • Tăng khả năng chịu va đập khi tàu hoạt động trong vùng biển có nhiều đá ngầm hoặc băng trôi.

  • Giảm thiểu nguy cơ nứt vỡ kết cấu khi chịu tải trọng không đều hoặc các điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Việc lựa chọn đúng loại thép phù hợp với từng loại tàu không chỉ quyết định độ bền của tàu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí vận hành, bảo trì cũng như tuổi thọ của toàn bộ công trình. Vậy, đâu là những dòng thép được sử dụng phổ biến nhất trong đóng tàu và vì sao chúng lại được ưa chuộng?

Các loại thép dùng trong đóng tàu phổ biến hiện nay

Thép tấm chịu lực cao (High Tensile Strength Steel)

Thép tấm chịu lực cao là một trong những vật liệu không thể thiếu trong việc chế tạo thân tàu và các bộ phận kết cấu chính. Loại thép này có cường độ chịu kéo lớn, giúp giảm trọng lượng tàu mà vẫn đảm bảo độ bền vững cần thiết.

  • Độ bền kéo phổ biến từ 490 MPa trở lên, phù hợp với các tàu vận tải lớn và tàu chở dầu.

  • Giảm trọng lượng kết cấu từ 10% đến 20% so với thép thông thường, giúp tăng khả năng chuyên chở và tiết kiệm nhiên liệu.

  • Ứng dụng chủ yếu ở các khu vực yêu cầu độ chịu lực cao như boong tàu, sườn tàu và đáy tàu.

Câu hỏi đặt ra là làm thế nào để cân bằng giữa việc giảm trọng lượng và duy trì độ an toàn khi sử dụng loại thép này trong thiết kế tàu?

Thép cacbon thông dụng (Mild Steel)

Thép cacbon thông dụng là loại thép phổ biến nhất trong ngành đóng tàu nhờ chi phí hợp lý và dễ gia công, phù hợp cho nhiều hạng mục không yêu cầu chịu tải trọng quá cao.

  • Hàm lượng cacbon dưới 0,25%, đảm bảo tính dẻo và khả năng hàn tốt.

  • Dễ gia công và định hình, thích hợp cho các bộ phận như vách ngăn, sàn tàu và các chi tiết nội thất.

  • Tính kinh tế cao, giúp giảm chi phí đầu tư ban đầu cho các dự án đóng tàu cỡ nhỏ và trung bình.

Tuy nhiên, khả năng chống ăn mòn của thép cacbon không cao, điều này có khiến nó trở nên kém phù hợp với các tàu vận hành lâu dài ngoài khơi?

Thép hợp kim chống ăn mòn (Corrosion-Resistant Steel)

Để khắc phục nhược điểm dễ bị ăn mòn của thép cacbon, thép hợp kim chống ăn mòn được phát triển với thành phần chứa các nguyên tố như crom, niken, đồng hoặc molypden.

  • Hàm lượng crom từ 0,5% đến 5% giúp hình thành lớp oxit bảo vệ bề mặt thép.

  • Tăng khả năng chống lại hiện tượng ăn mòn điện hóa trong môi trường nước biển.

  • Thường được sử dụng tại các khu vực dễ tiếp xúc với nước biển như vỏ tàu, két chứa nước dằn, khoang máy.

Liệu việc đầu tư vào loại thép này có thực sự giúp giảm chi phí bảo trì và nâng cao tuổi thọ tàu về lâu dài?

Xem thêm

Bảng giá thép tấm đóng tàu mới nhất

Thép dẹt là gì? Phân loại thép dẹt 40×4 và thép dẹt 50×5

Tiêu chuẩn kỹ thuật đối với thép dùng trong đóng tàu

Các tiêu chuẩn quốc tế phổ biến

Việc sản xuất và kiểm định thép dùng trong đóng tàu phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn quốc tế để đảm bảo chất lượng và độ an toàn. Một số tiêu chuẩn được áp dụng rộng rãi bao gồm:

  • ASTM A131 của Mỹ: quy định các cấp độ thép dành cho kết cấu tàu biển, phân loại từ Grade A đến Grade EH36.

  • JIS G3101 và JIS G3136 của Nhật Bản: áp dụng cho thép kết cấu chung và thép có cường độ cao.

  • Lloyd’s Register, DNV-GL, ABS: các tổ chức đăng kiểm tàu quốc tế quy định tiêu chuẩn kiểm tra, thử nghiệm và cấp chứng nhận chất lượng vật liệu.

Những tiêu chuẩn nào là phù hợp nhất với từng loại tàu và làm sao để đảm bảo rằng nguồn thép đầu vào đạt chuẩn quốc tế?

Yêu cầu cơ lý tính của thép đóng tàu

Ngoài việc đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, thép dùng trong đóng tàu còn phải đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật về:

  • Độ bền kéo tối thiểu từ 400 MPa đến 700 MPa tùy theo cấp độ thép.

  • Độ giãn dài từ 20% trở lên, giúp tăng khả năng chịu biến dạng mà không bị nứt vỡ.

  • Khả năng chịu va đập tại nhiệt độ thấp (Charpy impact test), đảm bảo an toàn khi tàu hoạt động ở vùng biển lạnh.

Liệu có những cải tiến công nghệ nào đang giúp nâng cao hơn nữa các chỉ tiêu cơ lý tính cho thép đóng tàu hiện nay?

Quy trình sản xuất và kiểm định thép dùng trong đóng tàu

Các bước sản xuất thép đóng tàu chất lượng cao

Để đáp ứng yêu cầu khắt khe của ngành đóng tàu, quy trình sản xuất thép trải qua nhiều công đoạn kiểm soát nghiêm ngặt:

  • Lựa chọn nguyên liệu thô chất lượng cao, đảm bảo thành phần hóa học đồng nhất.

  • Luyện thép bằng lò điện hoặc lò cao để kiểm soát chính xác tỷ lệ các nguyên tố hợp kim.

  • Đúc phôi thép và cán nóng để tạo hình tấm thép với độ dày tiêu chuẩn.

  • Xử lý nhiệt để tăng cường cơ tính, giảm ứng suất dư trong vật liệu.

  • Gia công bề mặt bằng phun bi hoặc sơn phủ để tăng khả năng chống ăn mòn.

Việc lựa chọn phương pháp luyện kim nào sẽ ảnh hưởng như thế nào đến chất lượng cuối cùng của thép dùng trong đóng tàu?

Kiểm định chất lượng nghiêm ngặt

Thép dùng trong đóng tàu phải trải qua các bước kiểm định chất lượng khắt khe trước khi được sử dụng:

  • Kiểm tra thành phần hóa học bằng quang phổ phát xạ.

  • Thử kéo, thử uốn và thử va đập để kiểm tra các tính chất cơ học.

  • Siêu âm kiểm tra khuyết tật bên trong vật liệu (UT – Ultrasonic Testing).

  • Kiểm tra độ phẳng, độ cong và kích thước theo từng lô sản xuất.

Những phương pháp kiểm định nào đang được xem là tiên tiến nhất trong việc đánh giá chất lượng thép đóng tàu hiện nay?

Ứng dụng thực tế của thép dùng trong đóng tàu trong các loại tàu biển khác nhau

Thép đóng tàu cho tàu chở hàng và tàu container

Trong lĩnh vực vận tải hàng hóa quốc tế, tàu chở hàng và tàu container đòi hỏi các vật liệu kết cấu có khả năng chịu tải trọng lớn, đồng thời giảm tối đa trọng lượng để gia tăng khối lượng hàng hóa chuyên chở. Thép dùng trong đóng tàu với cường độ cao là lựa chọn lý tưởng cho các khu vực như thân tàu, boong tàu và vách ngăn.

  • Sử dụng thép tấm cường độ cao giúp giảm khối lượng vỏ tàu, từ đó giảm tiêu hao nhiên liệu.

  • Tăng hiệu suất chuyên chở, đáp ứng tốt yêu cầu về vận hành lâu dài và liên tục trên các tuyến đường biển quốc tế.

  • Đảm bảo tính an toàn và ổn định khi tàu vận hành trong điều kiện sóng lớn, tải trọng thay đổi thường xuyên.

Tuy nhiên, làm thế nào để lựa chọn cấp độ thép phù hợp giữa các tàu chở hàng nặng và các tàu container tốc độ cao?

Thép cho tàu chở dầu và tàu chở hóa chất

Tàu chở dầu và tàu chở hóa chất hoạt động trong môi trường đặc biệt, yêu cầu thép không chỉ có độ bền cơ học cao mà còn phải kháng ăn mòn hóa học tốt để hạn chế nguy cơ rò rỉ và ô nhiễm môi trường.

  • Thép hợp kim chứa crom, niken, molypden giúp chống lại tác động ăn mòn của hóa chất và dầu mỏ.

  • Áp dụng sơn phủ epoxy và hệ thống chống ăn mòn catot để tăng tuổi thọ vỏ tàu.

  • Sử dụng thép có kiểm định nghiêm ngặt từ các tổ chức đăng kiểm quốc tế như ABS, Lloyd’s Register.

Liệu các công nghệ xử lý bề mặt mới có thể thay thế hoàn toàn việc sử dụng hợp kim đắt đỏ trong đóng tàu chở hóa chất?

Thép cho tàu cá và tàu du lịch

Đối với tàu cá và tàu du lịch, yêu cầu vật liệu không quá khắt khe về cường độ chịu lực nhưng lại cần tính thẩm mỹ cao, dễ gia công và có khả năng chống ăn mòn nước biển hiệu quả.

  • Thép cacbon thông dụng hoặc thép hợp kim thấp thường được lựa chọn do giá thành hợp lý.

  • Các biện pháp bảo vệ bề mặt như mạ kẽm nhúng nóng hoặc sơn chống hà được áp dụng để tăng độ bền.

  • Ưu tiên lựa chọn vật liệu dễ hàn, dễ sửa chữa tại các cảng nhỏ, phù hợp với đặc thù hoạt động liên tục ngoài khơi.

Vậy, đâu là những xu hướng vật liệu mới đang được nghiên cứu để thay thế thép truyền thống trong phân khúc tàu cá và tàu du lịch?

Những yếu tố cần lưu ý khi lựa chọn thép dùng trong đóng tàu

Phù hợp với loại tàu và môi trường hoạt động

Việc lựa chọn loại thép không thể dựa đơn thuần vào chi phí hay độ bền kéo mà cần xét đến đặc điểm vận hành của từng loại tàu:

  • Tàu hoạt động ở vùng biển lạnh cần thép có khả năng chịu va đập ở nhiệt độ thấp.

  • Tàu vận hành liên tục trên biển dài ngày cần thép có khả năng chống ăn mòn cao.

  • Tàu chở hàng hóa nặng ưu tiên thép cường độ cao để giảm trọng lượng kết cấu.

Nếu không lựa chọn đúng loại thép phù hợp với môi trường hoạt động, chi phí bảo trì có thể tăng gấp nhiều lần so với mức đầu tư ban đầu. Vậy làm sao để doanh nghiệp tối ưu được bài toán kinh tế khi đầu tư vật liệu cho đóng tàu?

Chất lượng thép và nguồn gốc xuất xứ

Nguồn gốc và quy trình sản xuất thép đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng vật liệu. Các doanh nghiệp đóng tàu cần đặc biệt quan tâm đến:

  • Giấy chứng nhận chất lượng từ các nhà máy luyện thép uy tín.

  • Đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về kiểm định vật liệu.

  • Được cấp chứng nhận bởi các tổ chức đăng kiểm tàu biển toàn cầu.

Trong bối cảnh nguồn cung vật liệu biến động, làm thế nào để doanh nghiệp đảm bảo được sự ổn định về chất lượng và giá cả khi lựa chọn nhà cung cấp thép?

Stavian Industrial Metal – Đối tác cung cấp thép dùng trong đóng tàu uy tín

Là một trong những đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực cung ứng vật liệu thép công nghiệp tại Việt Nam, Stavian Industrial Metal cam kết mang đến các giải pháp thép chất lượng cao, đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn quốc tế cho ngành đóng tàu và công nghiệp hàng hải.

  • Cung cấp đầy đủ các dòng thép tấm, thép hình và thép hợp kim chống ăn mòn chuyên dùng cho đóng tàu.

  • Đảm bảo chất lượng với giấy chứng nhận từ các nhà máy sản xuất hàng đầu Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc và Châu Âu.

  • Hệ thống kho bãi rộng khắp, đáp ứng linh hoạt các đơn hàng từ nhỏ lẻ đến số lượng lớn cho các dự án đóng tàu quy mô lớn.

  • Đội ngũ tư vấn kỹ thuật giàu kinh nghiệm hỗ trợ khách hàng lựa chọn vật liệu phù hợp với từng loại tàu và yêu cầu kỹ thuật cụ thể.

Câu hỏi đặt ra là: Stavian Industrial Metal có thể làm gì để gia tăng giá trị cho doanh nghiệp đóng tàu không chỉ trong việc cung ứng thép mà còn trong quá trình tối ưu chi phí vận hành?

Câu hỏi liên quan và giải đáp

Thép dùng trong đóng tàu có thể tái chế được không?
Có. Thép là vật liệu có khả năng tái chế lên đến 100%, giúp giảm thiểu chi phí nguyên liệu và hạn chế tác động xấu đến môi trường.

Sự khác biệt giữa thép chịu lực cao và thép hợp kim chống ăn mòn trong đóng tàu là gì?
Thép chịu lực cao tập trung vào khả năng chịu tải trọng và giảm trọng lượng kết cấu, trong khi thép hợp kim chống ăn mòn được thiết kế để tăng khả năng kháng lại các tác động của môi trường biển, nhất là hiện tượng ăn mòn điện hóa.

Vì sao nên lựa chọn nhà cung cấp thép có chứng nhận đăng kiểm quốc tế?
Việc lựa chọn nhà cung cấp thép có chứng nhận quốc tế giúp đảm bảo vật liệu đạt tiêu chuẩn an toàn, giảm thiểu rủi ro kỹ thuật và tăng độ tin cậy của sản phẩm trong quá trình vận hành tàu biển.

Có những giải pháp nào để tăng tuổi thọ thép dùng trong đóng tàu?
Ngoài việc lựa chọn loại thép phù hợp, các biện pháp như sơn phủ chống ăn mòn, mạ kẽm, sử dụng hệ thống chống ăn mòn catot và kiểm tra định kỳ là những yếu tố quan trọng giúp kéo dài tuổi thọ thép trong đóng tàu.

Stavian Industrial Metal có hỗ trợ tư vấn vật liệu cho các dự án đóng tàu không?
Có. Stavian Industrial Metal sở hữu đội ngũ kỹ thuật am hiểu về tiêu chuẩn vật liệu trong ngành hàng hải, sẵn sàng tư vấn và đề xuất các giải pháp vật liệu tối ưu cho từng loại tàu và từng điều kiện vận hành cụ thể.

TÌM HIỂU THÊM

Thép phôi CT5 là gì? Tiêu chuẩn của thép CT5 như thế nào?

Thép SS400 là gì? Tìm hiểu tiêu chuẩn, đặc điểm và ứng dụng

Thép hình chữ V: Bảng tra tiêu chuẩn, Quy cách, Giá bán

Công ty Cổ phần Kim loại Công nghiệp Stavian

Địa chỉ:

  • Trụ sở chính: Số 508 Trường Chinh, Phường Khương Thượng, Quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội
  • Chi nhánh Hải Phòng: Tầng 6, Toà nhà Thành Đạt 1, số 3 Lê Thánh Tông, Phường Máy Tơ, Quận Ngô Quyền, Thành phố Hải Phòng
  • Chi nhánh Miền Nam: Tầng 12A, Tòa nhà Vincom Center Đồng Khởi, 72 Lê Thánh Tôn, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
  • Hotline: +84 2471001868 / +84975271499

Website: https://stavianmetal.com

Email: info@stavianmetal.com

Gửi email

Youtube

Messenger

Zalo Chat

Gọi

Liên hệ